- Izvor: KC NS
30/11/2020
Predavanje dr Miloša Savina na temu „Istina o Miši Dimitrijeviću“ (30. 11. 2020) možete pogledati na zvaničnom Jutjub kanalu Kulturnog centra Novog Sada.
Današnje predavanje dr Miloša Savina imalo je za cilj da osvetli političko delovanje najtalentovanijeg srpskog političara i nacionalnog radnika u Vojvodini u drugoj polovini 19. veka, Mihajla Miše Dimitrijevića. Miša Dimitrijević je bio prvak Ujedinjene omladine srpske i Miletićeve Srpske narodne slobodoumne stranke (liberali). Nakon Miletićeve pasivizacije pa do surovog ubistva 1890. godine, Dimitrijević je bio lider i ključna ličnost srpskog opoziciono-liberalnog pokreta u Ugarskoj.
„Da bismo bolje shvatili 19. vek i kako je u to vreme Novi Sad funkcionisao, nedostaje analiza političkog delovanja Miše Dimitrijevića i okolnosti koje su se dešavale kroz njegov život“, rekao je Savin.
Miša Dimitrijević rođen 1846. godine u Novom Sad, mada je na njegovom nadgrobnom spomeniku napisana 1841. kao godina rođenja. Njegov otac je Dmetar Demetrović. Nakon završene Velike srpske pravoslavne gimnazije u Novom Sadu, današnje Gimanije „Jovan Jovanović Zmaj“, peti i šesti razred završava u Sremskim Karlovcima. Diplomirao je na Pravnom fakultetu u Budimpešti i bio pitomac Tekelijanuma. Do 1875. godine bio je značajan činilac u magistratu i tu ostaje sve do 1884. Jedno vreme je obavljao i funkciju gradskog senatora. Bio je blizak saradnik Svetozara Miletića, a uz pomoć Zmaja pokrenuo je tajnu akciju za prikupljanje finansijskih sredstava neophodnih za Miletićevo lečenje. 13. juna 1884. godine u Šajkaškom izbornom srezu, na dopunskim izborima, na poslaničko mesto koje je Miletić zbog bolesti napustio za poslanika na Ugarskom saboru izabran je Miša Dimitrijević. Dimitrijević je bio jedini srpski opozicioni poslanik. Bio je urednik čuvenih časopisa tog vremena Zastave i Branika.
„Neki Miletićevi ‘prijatelji’ su Dimitrijevića i srpski liberalni centar okupljen oko Branika opisali u izrazito negativnom kontekstu, posebno naglašavajući da je Miša Dimitrijević na razne načine pokušavao da se domogne Zastave“, rekao je dr Savin.
Na Tucindan 4. januara 1890. godine Jaša Tomić je lovačkim nožem usmrtio Mišu Dimitrijevića na novosadskoj železničkoj stanici pred očima njegove supruge i najbližeg prijatelja Nikole Joksimovića.
Celo predavanje možete pronaći na sledećem linku: https://youtu.be/YflKx-Tc6RM
