PR tekst– VELINGTON ČIZME – ŠARENI IZBOR ZA SIVE KIŠNE DANE
Autor: i foto Jovana Ivanović
Surdulica datira još od 1530. godine. Turci su u njoj živeli do 1888. godine. Nalazi se na nadmorskoj visini od 475 metara. Smeštena je u kotlini okružena planinama: Čemernik, Vardenik i Kukavica. Put koji vijuga između planina Čemernik i Vardenik stiže se na Vlasinsko jezero koje je na nadmorskoj visini od 1230 metara.
Kroz Surdulicu protiču dve reke i to Vrla i Romanovska reka.Prvi pisani trag o Surdulici ostavio je putopisac Benedikt Kuripešić 1530. godine. U srednjem veku Surdulica je bila u sastavu srpske srednjovekovne države kojom su vladali Nemanjići. Cesar Uglješa držao je Surdulicu od 1402. do 1423. godine. U srednjovekovnoj Srbiji u vreme turske vladavine Surdulica je rudarsko selo, pošto su u blizini bili rudnici gvožđa. Benedikt Kuripešić je sa tog putovanja objavio putopis u kome pominje Surdulicu na sledeći način: „U utorak, 27. septembra, krenusmo iz Katuna prema Vranju, tvrđavi i varoši koja leži s leve strane. Zatim pređosmo Moravu pa ispod visokog brda što je ležalo na desnoj strani dođosmo u Surdulicu i tu prenoćismo.
U sredu, 28 septembra, krenusmo iz Surdulice pa posle sat hoda, preko vrlo visoke, duge, velike planine Čemernik , preko koje smo putovali punih 6 sati, siđosmo u dolinu i dođosmo u selo koje je ležalo na levoj strani puta i zvalo se Strezimirovci i tu prenoćismo“.
Tokom Prvog svetskog rata Surdulica je postala čuvena kao „Surdulica srpska kosturnica“zbog neviđenog masakra civilnog stanovništva, Srbije od strane Bugara. U Surdulici je tada zverski ubijeno oko 20.000 Srba.
Nažalost, svoj ružni epitet “ Srpska kosturnica „, Surdulica ponovo dobija 1999. godine, na pragu 21. veka, za vreme agresije 19 NATO država na našu zemlju.
U gotovo svakodnevnom razaranju grada i okoline u kome je, stradalo oko 700 zgrada uključujući tu i bolnicu „Sanatorijum „(izgrađena je 1924. godine. Njen osnivač bio je kralj Aleksandar Karađorđević, a namenjena je za rehabilitaciju obolelih učesnika Balkanskih i Prvog svetskog rata. Danas se u njoj leče osobe sa hroničnim bolestima.)gradski vodovod, školu J. J. Zmaj… poginulo je 35 ljudi.
Danas je Surdulica obnovljena i ponovo je lep, čist i moderan grad i opština sa razvijenom privredom, putnom mrežom, elektro, vodovodnom i kanalizacionom mrežom, razvijenim školstvom, zdravstvom i brojnim institucijama od interesa za građane.
PRIJATELJ TEKSTA
