03/09/2018
[views]
Mešoviti tim deminera narednih meseci uklanjaće projektile sa terena u blizini Ćuprije
KARAĐORĐEVO brdo između Paraćina i Ćuprije narednih meseci poprište bitke u kojoj će se još jednom u svojoj istoriji snage udružiti Srbija i Rusija. Grupa ruskih deminera u saradnji sa kolegama iz naše zemlje čistiće ovu lokaciju od neeksplodirane municije i projektila.
Ovo je, između ostalog, rezultat podrške Vlade Ruske Federacije, koja je produžila projekat humanitarnog razminiravanja Srbije do 2020. godine. Reč je o pomoći vrednoj više od 20 miliona dolara, koja će doprineti uklanjanju opasnog otpada kojim je na više desetina lokacija zasuta naša zemlja.
Rusko-srpski odred za humanitarno razminiravanje čine 52 pripadnika. Reč je o specijalcima obučenim da vide, prepoznaju i demontiraju eksplozivne naprave. Mnogi od njih već su bili u Srbiji.
– Uklanjanje opasne municije traje već deset godina. Drago nam je što Rusija i njena Vlada shvataju s kakvim se humanitarnim, ali i ekološkim problemom Srbija suočava već gotovo dve decenije. Novi projekt čišćenja Srbije od NATO bombi koji će narednih meseci zajedno sprovesti ruski i srpski demineri nosi naziv „Ćuprija 2“ – kaže za „Sputnjik“ kodirektor Srpsko-ruskog humanitarnog centra Bojan Glamočlija.
Ruski demineri čiste deo Srbije koji je pretrpeo bombardovanje 1999. godine, ali i saniraju prostor na kojem je u oktobru 2006. eksplodirao vojni magacin sa municijom. Najmračnije NATO uspomene, bez sumnje, jesu kasetne bombe, koje su i neeksplodirane podjednako opasne kao i aktivirane.
Prema evidenciji Centra za razminiranje koji se već godinama rve sa ovim problemom, najveće površine pokrivene „žutim ubicama“ trenutno se nalaze kod Sjenice i u okolini Užica – oko 60 hektara ovih opština i dalje je zasejano kasetnim bombama.
Isti projektili na oko 50 hektara locirani su na prostoru Tutina i Bujanovca. Oznake za opasnost još uvek okružuju 19 hektara opštine Raška i 11 hektara nadomak Niša.
– NATO je delovao kasetnim bombama na više stotina lokacija u 16 opština u Srbiji, ne računajući one na Kosovu i Metohiji. Na ovom spisku su niške opštine Medijana i Crveni krst, kao i Kraljevo, Brus, Preševo, Bujanovac, Kuršumlija, Raška, Gadžin Han, Tutin, Sjenica, Čačak, Vladimirci, Knić, Stara Pazova i Sopot kod Beograda – nabraja direktor Centra za razminiranje Jovica Simonović. – U skladu sa međunarodnim standardima, od 2003. godine, kada je Centar osnovan, do danas kasetna municija očišćena je sa ukupne površine od 1.125 hektara.
Čišćenje neeksplodirane municije zaostale iz ratova složen je i opasan posao. Osim što dugo traje, zahteva temeljnu pripremu i nosi veliki rizik, provera terena izuzetno je skup posao. Čišćenje jednog kvadrata površine zasejane kasetnom municijom ili nagaznim minama, zavisno od terena i konfiguracije, košta i više od jednog evra. Cena uklanjanja jedne rakete ili avio-bombe, prema gruboj računici, kreće se od 100.000 do 250.000 evra.
UNIŠTENO 13 TONA MUNICIJE
RUSKO-SRPSKI odred deminera je za deceniju zajedničkog rada očistio više od šest miliona kvadratnih metara teritorije Srbije. Na parcelama nekada zasejanim bombama i minama danas se vratio život – ljudi, poljoprivredne mašine, usevi. Pronađeno je i uništeno više od 13 tona bombi, koje su uglavnom vlasništvo NATO, a neretko se dešava da na većim dubinama demineri pronađu i projektile iz Drugog, pa čak i iz Prvog svetskog rata.
FINANSIRA I NAŠA VLADA-UKLANjANjE ratnih „uspomena“ finansira i Vlada Srbije, a za operacije razminiranja u opštini Bujanovac za ovu godinu izdvojila je oko 230.000 evra. Ovaj iznos biće preko Međunarodne fondacije za jačanje bebednosti ljudi (ITF), i uz pomoć SAD i Južne Koreje, uvećan tako da će biti sprovedeni projekti razminiranja u opštinama Bujanovac, Sjenica i Niš ukupne površine oko 750.000 kvadrata.
