PR tekst– VELINGTON ČIZME – ŠARENI IZBOR ZA SIVE KIŠNE DANE
Izvor:KC NS
Predavanje istoričara msr Ognjena Karanovića „REPUBLIKA SRPSKA KRAJINA OD 1992. DO 1995. GODINE, SRPSKO-HRVATSKI ODNOSI NA KRAJU XX veka“ (29. 9. 2023) možete pogledati na našem Jutjub kanalu.
Na početku predavanja, Ognjen Karanović naglasio je da istorijat Republike Srpske Krajine povesno i periodizacijski korespondira sa poslednje četiri godine egzistencije srpskog etnosa na prostoru negdašnje Vojne krajine.
Takođe, Karanović je istakao činjenicu da navedena područja osim u kratkim istorijskim intervalima nikada nisu bili delovi hrvatske države, u prvom redu zato što ona nije ni postojala od 1102. godine, pa sve do 1941. i ponovo 1991. godine. Istovremeno, predavač je ukazao na činjenicu da ne postoji uzročno-posledična veza između dva fakticiteta – uspostavljanje Republike Srpske Krajine 19. decembra 1991. godine, sa jedne strane i faktičkog nestanka srpskog nacionalnog i pravoslavnog konfesionalnog identiteta na datom prostoru 1995. godine, sa druge strane.
Međutim, svojevrsni paradoks svakako predstavlja činjenicu da je nakon kratkotrajnog postojanja ove najzapadnije srpske države na kraju prethodnog stoleća, a posle viševekovnog života srpskog etničkog kolektiviteta na pomenutim prostranstvima (čije početke možemo da datujemo još u periodu srednjeg veka), Srba u Hrvatskoj „praktično nestalo“, čime su se na najzlokobniji način obestinile monstruozne pretnje Franje Tuđmana iz jula 1995. godine, a strasne nade predvodnika hrvatskog nacionalnog pokreta od Ante Starčevića, preko Josipa Franka do Ante Pavelića.
U nastavku izlaganja, Ognjen Karanović predstavio je istorijat Srpske Krajine u datom periodu, gde je pažnju javnosti posebno usmerio prema interpretaciji istorijskih činjenica nastalih u vezi sa zločinačkim operacijama hrvatskih oružanih snaga u toku bitaka za Miljevački plato iz juna 1992. godine, Maslenica iz januara i februara 1993. godine i Medački džep iz septembra 1993. godine.
Takođe, predstavio je genezu i sudbinu predloga mirovnog plana Z-4, uz zaključnu konstataciju da bi uzrok stravičnoj sudbini Krajšnika iz 1995. godine trebalo potražiti u konstelaciji odnosa snaga između rešenosti hrvatskih nacionalnih elita da fizički i biološki uklone svaki trag srpskog kolektivnog identiteta sa prostora savremene Hrvatske, sa jedne strane i potpune nespremnosti i nesnalažljivosti, kao i tradicionalne razjedinjenosti srpskih nacionalnih elita iz Beograda i Knina, a u poduhvatu očuvanja srpskog etničkog korpusa na tom prostoru.
Iz datog razloga, Republika Srpska Krajina je nastala prekasno, odnosno u trenutku „kad je njeno vreme došlo, istovremeno je neumitno i prošlo“.
Celo predavanje možete pogledati na linku: https://youtu.be/mSJkI3P5ODI