17/03/2018
[views]
Resavska pećina se nalazi na 20 km od Despotovca, u krečnjačkom brdu zvanom “Babina glava”, na obali kraškog polja “Divljakovac”. Spada u najlepše pećine u našoj zemlji.
trong>Ranije su za pećinu znali samo čobani koji su se sklanjali od nevremena sa stadima ovaca. Jedan od čobana je otkriva 1962. godine, sa svilajnačkim planinarima, da bi već iste godine ona bila detaljno ispitana od strane novosadskih speleologa, na čelu sa dr Jovanom Petrovićem. Radovi na uređenju pećine su trajali 10 godina, što znači da je pećina zvanično otvorena za posetioce 1972. godine, tačnije 22. aprila.
Duga je 4,5 km. Detaljno je istraženo 2830 m, a za posetioce je uređeno oko 800 m. Jedna je od najstarijih ispitanih pećina u našoj zemlji, stara je oko 80 miliona godina, dok se stariji nakit u pećini procenjuje na 45 miliona godina. Temperatura je konstantna i iznosi 7 C, dok vlažnost vazduha varira od 80-100 %. Unutrašnjost pećine obiluje brojnim i raznovrsnim dvoranama, kanalima, galerijama, stubovima, stalaktitima, stalagmitima, draperijama i okamenjenim vodopadima. Po bogatstvu i raznobojnosti nakita Resavska pećina opravdano nosi epitet resavske lepotice.
Nakit pećine počinje od samog ulaza koji se nalazi na 485 m nadmorske visine. Nakit nastaje rastvaranjem kalcijum karbonata, a boja zavisi od minerala kroz koji prođe voda. Nakit se pojavljuje u tri boje, a to je crvena, žuta i bela. Najdominantnija je crvena boja, koja potiče od oksida gvožđa, bela potiče od kristalnog kalcijuma, a žuta od primesa gline.
Za organizovane posete uređene su gornja i donja galerija. U gornjoj galeriji obilaze se četiri dvorane, prva je “dvorana sraslih stubova” ili “kolonada”. Ime je dobila po stubovima koji su srasli od poda do tavanice, a sastoje se od kalcita i žućkaste su boje. Druga dvorana je “dvorana košnica”, gde se sa leve strane nalaze tri stalagmita nalik na staru košnicu, “pletaru”, koje su pravljene od pruća i blata. Tavanica je pokrivena stalaktitima koji se još uvekjoš uvek formiraju, što je dokaz da pećina još uvek “radi” i da se nakit stvara. Drugu i treću dvoranu spaja kanal crvenih breča. U Srbiji crvenog breča ima samo u ovoj pećini. Kanjonski kanal je najsuvlji deo u pećini gde nije ni moglo doći do formiranja pećinskog nakita. Krečnjačka podloga od stenja nije porozna, ne propušta vodu iz viših slojeva pa nakita ima veoma malo. Po sredini kanala sa desne strane nalazi se ponor, “slepi tunnel”, dug oko 25 m, ispitan, ali nije uređen za razgledanje.
Kanjonskim kanalom stiže se do treće dvorane višeg nivoa pećine, “predvorja istorije”. Ime je dobila po tome što je u njoj nađen alat i ognjište pračoveka (kamena sekira, vrhovi koplja i lobanja polarne lisice). Naknadno probijenim kraćim tunelima dolazi se do staze okamenjenih vodopada gde srećemo “orgulje”, a dvorana je akustična. Mogu se videti i dva kristalno bela kipa, koji su nazvani “baba i deda”. Dužim veštačkim tunelom dolazimo do četvrte “Kristalne dvorane”, u kojoj se nalazi nakit “obešena ovca”, “stopalo slona”, kao i udubljenje u zidu pećine, nastalo spajanjem stalaktita i stalagmita zvano “zatvor” ili “kavez”. Četvrtu i petu dvoranu spaja hodnik u kome se sreće “pećinska garsonjera” udubljena i pregrađena zidovima.
Iz “kristalne dvorane” poslednje u ovom nivou, spiralnim stepeništem dolazi se do pete dvorane, koja se nalazi na 405 m nadmorske visine. To je najniža tačka, računajući od ulazne kapije, koja se nalazi na 485 m nadmorske visine. Ova dvorana se zove “koncertna” ili “dvorana kipova”. Veoma je prostrana i akustična. U srednjem delu se nalazi centralni stub visok oko 20 m i širok oko 12 m, a tu su i bigrene kadice, koje su nekada bile napunjene vodom. Po boji i lepoti ukrasa ova dvorana nadmašuje sve ostale i predstavlja njatraktivniji deo pećine. Tu se nalazi i najlepši stub, stalagmit visok 10 m., nazvan “kip majke sa detetom”. Ceo stalagmit je od crvenog, osim lica majke i deteta koji je od prelepog belog kristala. Ovaj stalagmit je zaštitni znak Resavske pećine. Ovde se mogu naći jako zanimljivi stalagmiti i stalaktiti, npr. jedan od njih podseća na krivi toranj u Pizi, a drugi na minaret od džamije. Pregardni zid koji odvaja šestu dvoranu, tzv. “Bobanovu dvoranu” od koncertne, podseća na Ćelekulu, na kome je priroda uklasala ukrase u obliku ljudskih lobanja.
Šesta dvorana je “Bobanova dvorana” koja je dobila ime po devetogodišnjem dečaku, koji je sa speleolozima učestvovao u ispitivanju pećine. U ovoj dvorani se nalaze tri izdvojena stalagmita, nazvana porodica “Tarana”.
Iz Bobanove dvorane, polukružnim izlazom, krećemo stazom, levo pored centralnog stuba. Posle “Koncertne dvorane”, ulazimo u “Menzu”, gde se nalazi najlepši vodopad od belog kristala. Nastavak staze nas vodi u “Koralni kanal”, u kome se može videti nakit jedinstvene forme i lepote, nazvan “Korali”, jer podsećaju na morske korale. Poslednja je osma dvorana. Ime je dobila po speleologu roniocu Kepi.
Od biljnog sveta u pećini su zastupljeni: alge, lišajevi i mahovine, nastali pod uticajem svetlosti, a od životinjskog sveta zastupljeni su slepi miševi, koji se mogu videti na ulazu pećine, i neke vrste insekata.
Broj posetilaca pećine
Godina Ukupno Odrasli Đaci
2000 39.909
2001 45.909
2002 51.266 7.649 43.617
2003 50.362 9.082 41.280
2004 45.332 8.158 37.147
2005 43.674 8.896 34.751
2006 31.413 7.005 24.408
2007 40.888 7.469 33.419
2008 44.105 11.695 32.410
Izvor: JP “Resavska pećina” Despotovac
Evidentno je da iz godine u godinu broj turista opada. Jedan od razloga je što turisti godinama viđaju jedno te isto, što ukazuje na potrebu za investicijama da bi se predeo oko Resavske pećine dodatno uredio. Planira se i izgradnja hotela kod Resavske pećine, s obzirom da u ovoj oblasti nema smeštajnih kapaciteta.
